305
Τροχαία Ατυχήματα και Οδική Ασφάλεια στην Ελλάδα
Πόρισμα Διακομματικής Επιτροπής του Κοινοβουλίου 1995-1996
Μέρος 2ο : Η Κατάσταση στην Ελλάδα
Από τα στοιχεία στον Πίνακα 5 και από τα Διαγράμματα 6, 7, 8,9, 10,11 προκύπτει ότι :
α) Σε απόλυτους αριθμούς :
- Τα κυκλοφορούντα οχήματα στην Ελλάδα, από 2 εκατομμύρια περίπου το 1985 – εκ των οποίων οι 875.000 περίπου στην Περιφέρεια της Πρωτεύουσας – το 1994 ανέρχονται πλέον σε 3.400.000 περίπου – εκ των οποίων 1.500.000 περίπου στην Περιφέρεια της Πρωτεύουσας. Η αύξησή τους εντός της δεκαετίας ήταν συνεχής, φαίνεται δε να διατηρεί σταθερό ρυθμό.
- Το σύνολο των οδικών ατυχημάτων στη χώρα μας, περί τα 21.500 το 1985 – εκ των οποίων περί τα 8.300 στην Περ. Πρωτεύουσας – το 1994 τείνουν να σταθεροποιηθούν στα 22.000 περίπου – στην δε Περ. Πρωτεύουσας ανέρχονται σε 8.200. Η μεταβολή τους εντός της δεκαετίας χαρακτηρίζεται από δύο περιόδους μειώσεων, περί το 1987 (αποδίδεται στην καμπάνια για το ευρωπαϊκό έτος οδικής ασφάλειας) και το 1990.
- Το σύνολο των θυμάτων σε τροχαία ατυχήματα, περί τα 32.200 το 1985 – εκ των οποίων περί τα 11.000 στην Περ. Πρωτεύουσας – μετά από ενδιάμεση μείωση, τείνουν να σταθεροποιηθούν το 1994 στα 32.200 στο σύνολο της Χώρας και στα 11.000 περίπου στην Περ. Πρωτεύουσας. Κατ’ αναλογία προς τα συμβάντα, εμφάνισαν σχετική μείωση περί το 1987 και το 1990.
- Οι νεκροί σε οδικά ατυχήματα στο σύνολο της Χώρας ήταν το 1985 περί τους 2.100 – εκ των οποίων οι 330 στην περ. Πρωτεύουσας – στα ίδια δε επίπεδα ευρίσκονται και το 1994. Στην διάρκεια της δεκαετίας εμφάνισαν μείωση στην περίοδο 1986 – 1988 στο σύνολο της Χώρας, ενώ έχουν πρακτικά σταθεροποιηθεί στην Περιφέρεια της Πρωτεύουσας.
- Αν κατανεμηθούν οι νεκροί στις αναλογούσες ομάδες ηλικιών, τα περισσότερα θύματα είναι ηλικίας 20 – 24 ετών, ακολουθούμενα από τις ηλικιακές ομάδες 25 – 29 και 15 – 19. Αν κατανεμηθούν οι νεκροί σε Οδηγούς – Επιβάτες – Πεζούς και σε Άνδρες – Γυναίκες, τα περισσότερα θύματα εκ των οδηγών και επιβατών (ανδρών & γυναικών) ανήκουν στις παραπάνω ηλικιακές ομάδες, ενώ από τους πεζούς θίγονται κύρια οι ηλικιακές ομάδες 70 – 84, πράγμα που δεν είναι ευρύτερα γνωστό (στην Ελλάδα σκοτώνουμε “αθόρυβα” τους γέρους).
- Η ανάλυση του αριθμού θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων στα γεωγραφικά διαμερίσματα της Χώρας, δείχνει ότι τα περισσότερα θύματα παρατηρούνται στην Περιοχή πρωτεύουσας, ακολουθούμενη από την Μακεδονία (περιοχές πληθυσμιακής συγκέντρωσης).
β) Σε σχετικούς δείκτες, ήτοι αν τα εξεταζόμενα μεγέθη αναχθούν π.χ. στους κατοίκους, στα κυκλοφορούντα οχήματα κλπ, ώστε να είναι δυνατές οι συγκρίσεις :
- Όλες οι καμπύλες ατυχημάτων ανηγμένων στα κυκλοφορούντα οχήματα δείχνουν πτωτική τάση, οφειλόμενη στην ραγδαία αύξηση του αριθμού των κυκλοφορούντων οχημάτων (παρονομαστής). Και πάλι είναι εμφανείς οι περίοδοι μείωσης των ατυχημάτων, περί το 1987 και το 1990.
- Οι δείκτες, όμως, των θανατηφόρων ατυχημάτων ανηγμένων στο σύνολο των οδικών ατυχημάτων δείχνουν σαφώς αυξητική τάση, ήτοι στην Χώρα μας αυξάνει σταθερά η σοβαρότητα των σημειούμενων οδικών ατυχημάτων (αποδιδόμενη εν πολλοίς στις αυξημένες επιδόσεις των νεότερων οχημάτων).
- Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ανηγμένες καμπύλες νεκρών (θυμάτων) και θανατηφόρων (συμβάντων) για μεν την Περιοχή πρωτεύουσας σχεδόν συμπίπτουν, ενώ στο σύνολο Χώρας (ήτοι κατά μείζονα λόγο στην Επαρχία) εμφανίζουν σταθερή απόσταση. Τούτο πιθανόν οφείλεται στο γεγονός ότι οχήματα που κυκλοφορούν στην Επαρχία έχουν κατά κανόνα περισσότερους του ενός επιβάτες – τραυματίες, σε αντίθεση με την Περιοχή Πρωτεύουσας, όπου συχνά ο μοναδικός επιβάτης είναι ο ίδιος ο οδηγός.
- Αν οι νεκροί σε οδικά ατυχήματα ανά φύλλο & ομάδα ηλικιών, αναχθούν στους αντίστοιχους “πληθυσμούς” ανά ηλικιακή ομάδα, τότε γίνεται φανερό ότι οι περισσότερο θιγόμενες ομάδες ηλικιών είναι :
- για μεν τους Άνδρες κατά σειρά : 20 – 24, 80 – 84, 85 – 89, 25 – 29.
- για δε τις Γυναίκες κατά σειρά : 80 – 84, 85 – 89, 75 – 79.
- Σε κάθε περίπτωση, τα ανηγμένα νούμερα για τους άνδρες είναι πολλαπλάσια (χειρότερα) εκείνων για τις γυναίκες.
- Αντίστοιχα, αν οι νεκροί σε οδικά ατυχήματα κατά γεωγραφικό διαμέρισμα, αναχθούν στους αντίστοιχους πληθυσμούς των διαμερισμάτων, τότε προκύπτει ότι :
- στο σύνολο των Παθόντων και επί των τραυματιών, τον μεγαλύτερο δείκτη εμφανίζουν κατά σειρά : Η Περιφέρεια της Πρωτεύουσας, η Θράκη και η Μακεδονία.
- όσον αφορά στους νεκρούς, τον μεγαλύτερο δείκτη εμφανίζουν κατά σειρά : Η Θράκη, η Λοιπή Στερεά & Εύβοια, η Πελοπόννησος και η Μακεδονία.
- Σε κάθε περίπτωση είναι εξαιρετικά σοβαρή η κατάσταση στην Θράκη και απαιτεί ξεχωριστή φροντίδα της Πολιτείας (η εγκατάλειψη από το Αθηνοκεντρικό Κράτος είναι και εδώ φανερή). Αντίθετα, ένα μεγάλο μέρος του υψηλού αριθμού θυμάτων στην “Λοιπή Στερεά & Εύβοια” και την Πελοπόννησο, θα πρέπει να αποδοθεί στις ¨Εξόδους¨ των κατοίκων της Πρωτεύουσας.
Η βασικότερη ίσως κοινωνική επίπτωση των τροχαίων ατυχημάτων είναι η μη φυσιολογική μείωση του πληθυσμού και μάλιστα των νεότερων ηλικιών. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, εάν είχαμε συνθήκες & δείκτη ατυχημάτων άλλων χωρών, αντί 2.000 θανάτων το χρόνο από τροχαία θα είχαμε μόνο 800 θανάτους.
————————————————————————————————————————-
Μέλη Ομάδας Εργασίας Εμπειρογνωμόνων
- Πολιτικό Γραφείο Προέδρου Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής : Κων/νος Α. Μαρκάκης, Δ/ντής Γραφείου, Μηχ/γος – Ηλεκ/γος Μηχανικός
- Υπουργείο Δημόσιας Τάξης : Αστ. Υποδ/ντής Βασ. Χαρτουμπέκης, Επιπ/γός Χρήστος Χήνος, Αστ. Β! Γεώργιος Πίτος, Πυραγός Νικ. Μπαρμπαρούσης
- Υπουργείο ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ : Δρ. Μαρία Βανιώτου Συγκοινωνιολόγος
- Υπουργείο Μεταφορών & Επικοινωνιών : Ιωαν. Μπερτσιμάς, Δ/ντής Οδικής Κυκλοφορίας, Νισήμ Μπενμαγιώρ Ηλεκ/γος – Μηχ/γος Μηχανικός
- Υπουργείο Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων : Νικ. Πετρόπουλος, Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
- Υπουργείο Εθνικής Αμυνας : Υπτγος Ι. Γραμματικός, Δ/ντής Στρατονομίας
- Υπουργείο Γεωργίας : Αθ. Πούρνος, Δ/ντής Αξιοπ. Εγγ. Εργων, Δημ. Παπαγιάννης, Τμ/χης Εκμηχάνισης & Εξηλεκτρισμού
- Υπουργείο Υγιείας- Πρόνοιας : Γ. Παπουτσάκης, Γενικός Διευθυντής Υγείας
- Υπουργείο Βιομηχ.- Ενέργ. & Τεχν. : Θ. Καφφές, Δ/νση Υποστ. Βιομηχανιών
- Υπουργείο Εμπορίου : Δέσποινα Σίμου, Δ/νση Ασφαλιστικών Εταιρειών
- Υπουργείο Δικαιοσύνης : Γρ. Βαβέτσης & Παν. Αγγελόπουλος, Εισαγγελείς Πρωτοδικών
- Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης : Παν. Φερεντίνος, Σύμβ. Υπουργού, Νικ. Κομηνάτος, Πολιτικός Μηχανικός, Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών
- Υπουργείο Οικονομικών : Δ. Βαράκης, Δ/ντης Προϋπ. & Στ. Λυδόπουλος
- Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας : Π. Παναγιωτόπουλος, Δ/ντής Κοινωνικής Πολιτικής και Ν. Λοϊζος, Δρ. Κοινωνικών Επιστημών
- Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων : Δ. Μαργαρώνης,
- Κεντρ. Ενωση Δήμων & Κοινοτήτων : Γ. Γεωργόπουλος, Δήμαρχος Ελευσίνας
- Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο – Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών : Καθ. Ιωαν. Φραντζεσκάκης, Καθ. Α. Κανάραχος, Αν. Καθ. Ι. Γκόλιας, Γ. Γιαννής
- Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης – Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών : Καθ. Γεώργιος Τσώχος
- Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης : Καθ. Β. Στεφανής
- Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος : Κ. Ηλιόπουλος, Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός
- Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης : Δαμ. Αγαπαλίδης
- Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων : Νικ. Ποριώτης, Συγκοινωνιολόγος
- Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος : Κ. Γιαννακός, Βοηθός Γεν. Δ/ντής και & Ορέστης Δόνος, ε.χ. Αρχιμηχανικός
- Εθνικό Κέντρο Αμεσης Βοήθειας : Επίκ. Καθ. Ι. Παπαδόπουλος, Συντονιστής Τομέα Πρόληψης Ατυχημάτων & Παντελής Νίνης, Υπεύθ. Δημοσίων Σχέσεων
- Κέντρο Ερευνας & Πρόληψης Παιδικών Ατυχημάτων : Ελένη Πετρίδου, Επίκ.Καθηγήτρια επιδημιολογίας, Β. Φλυτζάνη, Ι. Σκαλκίδης
- Εργαστήριο Τοξικολογίας & Ιατροδικαστικής : Καθ. Αντ. Κουτσελίνης, Δ/ντής Εργαστηρίου & Λουϊζος Πούλος, Ιατροδικαστής
- Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος : Αγγελική Μαούνη, Δ/τρια Κοινωνικών Στατιστικών, Νικ. Ιωάννου, Τμ/χης Στατ. Δημόσιας Τάξης
- Ενωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, Γεώργιος Σκούρτης, Πρόεδρος Επιτροπής Ατυχημάτων : Διον. Καλαντζής, Τεχνικός Σύμβουλος
- Ελληνική Λέσχη Αυτοκινήτου και Περιηγήσεων (ΕΛΠΑ) : Διον. Καλαντζής, Τεχνικός Σύμβουλος
- Ανωτάτη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος (ΑΣΠΕ) : Βαρβ. Δημητριάδου, Γεν. Γραμματέας